Sữa trong trà sữa gây mụn: Sự thật hay chỉ là lời đồn?
- Acnes Dr.
- 21 thg 4
- 5 phút đọc
Trà sữa là thức uống phổ biến với giới trẻ, kết hợp giữa trà, sữa và nhiều loại topping hấp dẫn. Tuy nhiên, đằng sau hương vị thơm ngon, nhiều người bắt đầu lo lắng về mối liên hệ giữa việc uống trà sữa và sự xuất hiện của mụn trứng cá. Trong đó, sữa – một thành phần chính trong trà sữa – được cho là yếu tố có khả năng gây mụn. Liệu điều này có cơ sở khoa học hay chỉ là quan điểm lan truyền trên mạng xã hội? Bài viết sau đây sẽ phân tích chi tiết dưới góc nhìn y khoa và dinh dưỡng.
Sữa trong trà sữa là loại sữa nào?
Khác với sữa tươi nguyên chất, sữa dùng trong trà sữa thường là sữa bột pha, kem béo thực vật (non-dairy creamer) hoặc sữa đặc có đường. Những loại sữa này ít giá trị dinh dưỡng hơn, chứa nhiều đường, dầu thực vật hydro hóa và phụ gia.
Một ly trà sữa truyền thống có thể chứa từ 30 đến 50g đường cùng lượng chất béo bão hòa đáng kể từ kem béo, vượt xa khuyến nghị tiêu thụ hằng ngày.
Do đó, khi đề cập đến sữa trong trà sữa, cần phân biệt rõ: không phải là sữa tươi dinh dưỡng mà là sữa công nghiệp có khả năng ảnh hưởng đến nội tiết tố và làn da.
Cơ chế hình thành mụn và vai trò của sữa
Mụn trứng cá hình thành khi bã nhờn, tế bào chết và vi khuẩn P.acnes tích tụ gây viêm tại lỗ chân lông. Các yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành mụn bao gồm:
Rối loạn nội tiết tố (đặc biệt là androgen)
Tăng sản xuất bã nhờn
Phản ứng viêm tại nang lông
Chế độ ăn có chỉ số đường huyết cao
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng sữa – đặc biệt là sữa bò – có thể làm tăng nồng độ insulin và IGF-1 (insulin-like growth factor-1) trong cơ thể. Hai yếu tố này đều góp phần:
Kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn
Tăng sinh tế bào da, khiến lỗ chân lông dễ bít tắc
Gia tăng phản ứng viêm, từ đó thúc đẩy quá trình hình thành mụn
Theo một tổng quan hệ thống đăng trên Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology (2010), những người uống sữa, đặc biệt là sữa tách béo, có tỷ lệ bị mụn cao hơn so với người không dùng sữa.
Sữa trong trà sữa có làm mụn nặng hơn?
Câu trả lời là: Có thể – tùy vào tần suất uống, loại sữa sử dụng và tình trạng da của từng người.
Cụ thể:
Sữa bột hoặc kem béo trong trà sữa chứa nhiều chất béo chuyển hóa và đường tinh luyện, cả hai đều được cho là làm trầm trọng tình trạng viêm da.
Người có cơ địa da dầu, da mụn, hoặc đang trong giai đoạn dậy thì dễ bị ảnh hưởng hơn bởi sữa trong trà sữa.
Việc uống trà sữa mỗi ngày hoặc thường xuyên thay thế nước lọc bằng trà sữa sẽ làm tăng nguy cơ rối loạn chuyển hóa, thay đổi nội tiết và tăng tiết dầu – môi trường lý tưởng cho mụn phát triển.
Không chỉ sữa, đường và topping cũng là thủ phạm
Ngoài sữa, hàm lượng đường cao trong trà sữa chính là yếu tố đáng lo ngại. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), lượng đường bổ sung mỗi ngày không nên vượt quá:
36g/ngày với nam giới
25g/ngày với nữ giới
Trong khi đó, một ly trà sữa trung bình đã chứa khoảng 30-50g đường, chưa kể đường trong topping như trân châu, pudding hay thạch.
Đường tinh luyện làm tăng đột biến lượng insulin trong máu, thúc đẩy sản xuất androgen và IGF-1 – những yếu tố trực tiếp liên quan đến sự hình thành mụn trứng cá.
Topping như trân châu còn có chất bảo quản, siro nhân tạo, màu thực phẩm – những yếu tố có thể gây kích ứng da, đặc biệt là ở người có làn da nhạy cảm hoặc đang viêm mụn.
Bằng chứng từ nghiên cứu khoa học
Dưới đây là một số nghiên cứu đáng chú ý về mối liên hệ giữa sữa và mụn:
Aghasi et al. (2019), tạp chí Dermatology Practical & Conceptual: Tổng hợp 14 nghiên cứu cho thấy người uống sữa có nguy cơ bị mụn cao hơn, đặc biệt là sữa ít béo.
LaRosa et al. (2016), Journal of the American Academy of Dermatology: Phân tích dữ liệu từ hơn 47.000 phụ nữ cho thấy tiêu thụ sữa (đặc biệt là sữa tách béo) có liên quan đến mụn trứng cá.
Melnik (2011), Medical Hypotheses: Đề xuất rằng sữa là một trong những chất kích thích sinh lý insulin mạnh nhất trong chế độ ăn hiện đại, góp phần vào bệnh sinh của mụn trứng cá.
Những kết luận trên không khẳng định sữa là nguyên nhân duy nhất gây mụn, nhưng có vai trò thúc đẩy trong cơ chế hình thành mụn ở người nhạy cảm.
Uống trà sữa thế nào để hạn chế gây mụn?
Không cần phải kiêng hoàn toàn trà sữa, tuy nhiên cần biết cách điều chỉnh để giảm thiểu tác động tiêu cực lên da:
Chọn sữa thực vật: Các loại sữa như sữa hạnh nhân, sữa yến mạch, sữa đậu nành không đường thường ít ảnh hưởng đến nội tiết hơn so với sữa bò hoặc sữa bột kem béo.
Giảm đường: Chọn mức đường 30% hoặc không đường. Tránh thêm siro hoặc topping nhiều đường như trân châu đen.
Giới hạn tần suất uống: Mỗi tuần chỉ nên uống 1–2 lần. Không thay thế nước lọc bằng trà sữa.
Bổ sung rau xanh, nước lọc: Tăng cường rau củ quả giàu chất chống oxy hóa để giảm viêm và hỗ trợ đào thải độc tố.
Theo dõi phản ứng da: Nếu thấy mụn tăng sau khi uống trà sữa, nên ngưng 2–3 tuần để kiểm tra sự thay đổi.
Có nên loại bỏ hoàn toàn sữa khỏi chế độ ăn?
Nếu da dễ nổi mụn hoặc đang trong giai đoạn điều trị mụn viêm, việc hạn chế hoặc loại bỏ sữa trong một thời gian ngắn có thể giúp da cải thiện. Tuy nhiên, sữa vẫn là nguồn cung cấp canxi và vitamin D, nên cần có sự thay thế phù hợp nếu cắt giảm:
Thay bằng sữa hạt không đường, sữa đậu nành hữu cơ
Bổ sung canxi từ cá nhỏ, rau xanh đậm
Tắm nắng hoặc uống vitamin D3 nếu cần
Tốt nhất, hãy tham khảo bác sĩ Da liễu hoặc chuyên gia dinh dưỡng nếu muốn loại bỏ nhóm thực phẩm nào khỏi chế độ ăn để đảm bảo sự cân bằng dinh dưỡng.
Kết luận
Sữa trong trà sữa có thể góp phần làm tăng mụn, đặc biệt ở người có cơ địa da dầu hoặc đang có vấn đề về nội tiết. Tuy nhiên, đây không phải là nguyên nhân duy nhất và ảnh hưởng còn phụ thuộc vào loại sữa sử dụng, hàm lượng đường, tần suất uống và chế độ ăn tổng thể.
Thay vì loại bỏ hoàn toàn trà sữa, điều quan trọng là biết cách chọn lựa và điều chỉnh để tận hưởng một cách an toàn hơn. Nếu đang điều trị mụn, nên trao đổi với bác sĩ để có lời khuyên phù hợp với tình trạng da cá nhân.
Commentaires